درهم تنیدگی روابط خارجی آمریکا و ایران در دو دهه پایانی سلطنت پهلوی، مطالعه موردی سیاست دوستونی

نویسنده

امام حسین علیه السلام

چکیده

در دوران پهلوی دوم نه تنها روابط سیاسی – دیپلماتیک میان ایران و آمریکا قطع نگردید، بلکه در دو دهه واپسین سلطنت پهلوی، شاهد گسترش شدید روابط طرفین هستیم. هم‌زمان با فضای تنش­زدایی، خروج آمریکا از ویتنام و بروز اعتراضات و جنبش‌های مدنی در آمریکا، لقب «ژاندارمی منطقه» به ایران اعطا می‌شود و شاه نیز حافظ منافع غرب در منطقه می‌گردد. در تمام این دوران، این روابط حسنه - چه در زمان استقرار دموکرات‌ها و چه در دوران حاکمیت جمهوری‌خواهان بر کاخ سفید- به نحوی پررنگ توسط طرفین تعقیب می‌گردید. ادعای این مقاله این است که ژاندارمی منطقه صرفاً تحولی در نظام بین‌الملل نبود بلکه اوضاع داخلی نیز مؤثر است؛ اما در نهایت وزن سنگین معادله را در کفه نظام بین‌الملل، به‌ویژه تصمیم آمریکا قرار می­دهد. دلیل برگزیدن ایران، توان متنوع سیاسی و راهبردی آن نسبت به دیگر کشورهای منطقه بود.

کلیدواژه‌ها