ایفای نقش مردم در کنار دو اصل مذهب و رهبری از مهم‌ترین ارکان انقلاب صدر اسلام و انقلاب اسلامی ایران است. پایبندی ملّت به مذهب و اطاعت از رهبری از عوامل اصلی تحقّق انقلاب‌ها و حفظ آن در مسیر صحیح است. بر این اساس، سؤال اصلی این مقاله، میزان تحقّق معیار ولایت‌مداری در مسیر عدالت در ملّت ایران اسلامی پس از امام خمینیرحمه‌الله‌علیه در مقایسه با امّت صدر اسلام پس از پیامبرصَلَّى‌اللهُ‌عَلَیْهِ‌وَ‌آلِهِ‌وَ‌سَلَّم است. برای این منظور، میزان حضور و نقش‌آفرینی امّت مسلمان صدر اسلام در تحقق این آرمان‌ها در زمان خلفای چهارگانه در مقایسه با نقشی که ملّت ایران در حفظ انقلاب اسلامی بعد از امام خمینیرحمه‌الله‌علیه ایفا کردهاند، مورد سنجش قرار میگیرد و نشان داده می‌شود که شاخصه‌های عدالت‌خواهی و ولایت‌مداری ملّت ایران در سطح بالاتری نسبت به امّت صدر اسلام قرار دارد.
)