هدف این مقاله، بررسی عقلانیت انقلاب اسلامی از دیدگاه آیتالله خامنهای است. از دید رهبری، عقلانیت جزء جداناشدنی انقلاب به شمار میرود که در کنار دو مفهوم معنویت و عدالت، ابعاد اصلی مکتب امام خمینی(ره) را تشکیل میدهد. انقلاب بر حسب عقلانیت خاص خود به تولید مفاهیمی میپردازد که برای ادارۀ جامعه و حرکت به سمت الگوی مطلوب پیشرفت از اهیمت اساسی برخوردار است. این پژوهش با طرح این پرسش، که «مضمونهای برآمده از عقلانیت انقلاب اسلامی از دیدگاه آیتالله خامنهای چیست؟» درصدد است با استفاده از روش تحلیل مضمون، شبکهای از مضمونها نظیر دینمحوری، باهمبودگی، عدالتخواهی، استکبارستیزی و مردمسالاری را از بیانات رهبری استخراج کند و مورد بررسی قرار دهد. از نظرگاه رهبری، این مضمونها آموزههایی ذهنی و مبتنی بر قوۀ مجرد عقلی نیست، بلکه مفاهیمی «عملی» و «تمدنساز» است که جمهوری اسلامی باید در راستای تحقق آن حرکت کند. بنابراین، ترسیم و بازنمایی محورها و مؤلفه‌های عقلانیت در انقلاب اسلامی از دیدگاه رهبری مقصود این نوشتار است.
)