مسئولیت حقوقی ـ بین المللی دولتهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در وقوع جنگ ایران و عراق

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری

2 دانشجوی دکتری

چکیده

هدف این نوشتار بررسی مسئولیت حقوقی ـ بین‌المللی دولتهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در جنگ ایران و عراق است. در این نوشته تلاش می‌شود تا ابعاد حقوقی و بین‌المللی دولتهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در خلال جنگ تحمیلی با تأکید بر منصوصات بین‌المللی تحلیل و تبیین شود. یافته‌های این پژوهش، که با بهره‌گیری از روش توصیفی ـ تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و اسنادی به‌دست آمده، نشان می‌دهد جنگ علیه حقوق انسانها، نقض تعهد حقوق بشر توسط دولتهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای در جنگ ایران و عراق از ابعاد حقوقی و بین‌المللی به بهانه‌های گوناگون سیاسی و غیر سیاسی بوده است. باتوجه به اینکه در شکل‌گیری جنگ تحمیلی در سطح تحلیل بین‌الملل، که ناقض حقوق بشر است، این اقدامات جنایت جنگی محسوب، و موجب مسئولیت کیفری و مسئولیت بین‌المللی دولت بر اساس حقوق بین‌الملل می‌شود و رافع مسئولیت نیست و این رفتار، غیرانسانی و مغایر رفتار بشردوستانه و حقوق بین‌الملل و اسناد بین‌المللی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

International-Legal Responsibilities of Regional and Ultra-Regional Governments in the Outbreak of Iran-Iraq war

نویسندگان [English]

  • Ali Bazmi 1
  • Abbas Taheri 2
1 Corresponding author: PhD candidate.
2 PhD candidate
چکیده [English]

This research is intended to investigate the legal and international dimensions of the responsibilities of regional and ultra-regional governments in the outbreak of Iran-Iraq war. It is aimed at investigating the international and legal aspects of these countries during the Iran-Iraq war on the basis of precise texture of international laws. The findings of this descriptive-analytical study relying on library and documentary sources for data collection indicated that fighting against the rights of human beings, violating human rights by the regional and ultra-regional countries in the Iran-Iraq war under various political and non-political causes were evident. The outbreak of an imposed war at international level of analysis, which violates human rights, is considered war crimes. As a result, the criminal liability and international responsibility of the governments involved in this war cannot be forgiven according to international law. This anti-humane behavior is against international laws and documents.

کلیدواژه‌ها [English]

  • legal responsibility
  • international organizations
  • the United Nations
  • Iraqi War
  • Islamic Republic of Iran
برزگر، سجاد (1389)، تاریخ جنگ ایران و عراق، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا.
پارسادوست، منوچهر (1378)، ما و عراق از گذشته دور تا امروز، تهران: شرکت سهامی انتشار.
خسروی، علی‌اکبر (1385)، دفاع مشروع و محاکم بین‌المللی، قم: نشر فراگفت.
درودیان، محمد (1385)، پایان جنگ، چ چهارم، تهران: ‌مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
درودیان، محمد (1389)، آغاز تا پایان (سالنامه تحلیلی) بررسی وقایع سیاسی ـ نظامی جنگ از زمینه­‌سازی تهاجم عراق تا آتش بس، تهران:‌ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، چ پانزدهم.
صادقی، میرمحمد حسین (1377)، حقوق جزای بین‌الملل، تهران: نشر میزان.
صادقی، میرمحمد حسین (1379)، نسل‌کشی و خشونت جنسی در رواندا، حقوق و جزای بین‌الملل.
صفایی، حسین (1376)، مداخله در امور کشورهای دیگر از دیدگاه حقوق بین‌الملل، مجله‌ حقوقی، ش ۹.
ضیایی بیگدلی، محمدرضا (1370)، مشروعیت جنگ و توسل به زور از دید حقوق بین‌الملل، مجله‌ سیاست خارجی، ش ۲، س ۵.
عالم، عبدالرحمن و دیگران (1366)، مفهوم تجاوز در حقوق بین‌الملل، مجله‌ حقوقی.
عظیمی، عبدالرسول (1341)، محاکمه نورنبرگ از نظر حقوق جزا، تهران: ‌کیهان.
علی‌پور، فریده، (1379)، دفاع مشروع بر اساس منشور ملل متحد، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
عمازاده، محمدکاظم (1371)، مشروعیت توسل به زور از طرق مسلحانه در حقوق بین‌الملل، مجله‌ سیاست خارجی، ش ۴، س ۶.
عمید زنجانی، عباسعلی (1368)، فقه سیاسی (حقوق بین‌الملل اسلامی)، تهران: امیرکبیر.
فیوضی، رضا (1367)، دادگاه نظامی نورنبرگ پس از چهل سال، مجله‌ حقوقی، ش ۹.
کارو، دمنیک (1375)، حقوق بین‌الملل، ترجمه‌ مصطفی تقی‌زاده انصاری، تهران: ‌نشر طوس.
کردزمن آنتونی، آبراهام واگنر (1389)، درسهای جنگ مدرن، ترجمه حسین یکتا، تهران: مرز وبوم.
کرم زاده، سیامک (1382)، تروریزم و دفاع مشروع در حقوق بین‌الملل، تهران: نشرمدرس.
کک‌دین، نکوین (1382)، حقوق بین‌الملل عمومی، ترجمه حسن حبیبی، تهران: اطلاعات.
مصفّا، نسرین و دیگران (1366)، تجاوز عراق به ایران و موضع‌گیری سازمان ملل متحد، تهران:‌ انتشارات مرکز مطالعات عالی بین‌المللی.
ولایتی، علی‌اکبر (1376)، تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.