بررسی تکیه‌گاه‌های نظام جمهوری اسلامی ایران در اوایل انقلاب و مقایسه با حکومت قبل از آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول : کارشناسی ارشد تاریخ، گرایش ایران اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 استادیار گروه تاریخ، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

چکیده

در آغاز انقلاب اسلامی، نیاز مهم و اساسی این بود که حکومت برای حفظ استقلال انقلاب و حفاظت از آن باید از  پشتوانه­های قوی انقلابی و اسلامی برخوردار شود؛ چرا که هر زمانی که انقلابی رخ می‌دهد امکان شکست و یا منحرف­شدن آن از اصل واقعی و حقیقی خود وجود دارد؛ بنابراین انقلاب اسلامی برای بهره‌مندی از این پشتوانه­ها، باید درصدد جلب حمایت گروه­های مردمی بر می­آمد و این زمانی اتفاق می­افتاد که مردم با ماهیت و اهداف اصلی انقلاب آشنا شوند، تا از این طریق بتوانند در مسیر اسلامی خود حرکت کنند و آنچه را که لازمه حکومت بود در جامعه ایفا کنند. مقاله ضمن بررسی تکیه‌گاه‌های انقلاب و پیروزی انقلاب، مدعی است برای پی­بردن دقیق و منطقی به آن عوامل باید به گذشته هر کدام از آنها رجوع کرد و آنها را مورد بررسی و واکاوی قرار داد تا از این طریق استدلال منطقی ارائه کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Backrest of the Islamic Republic of Iran in the Early Times of the Revolution and Comparing it with the Previous Regime

نویسندگان [English]

  • Sadegh Rahami 1
  • Seed Javad Mousavi 2
1 Corresponding Author: Master of History, Islamic Iran, Faculty of Literature and Humanities, Shiraz University, Shiraz, Iran
2 Assistant Professor of History, Shiraz University, Shiraz, Iran
چکیده [English]

With the beginning of the Islamic Revolution, the important and basic need of the government was to have strong revolutionary and Islamic support to maintain the independence of the revolution and to protect it, because whenever a revolution takes place, it may be defeated or deviated from its principles. Hence, for the Islamic revolution of Iran to take advantage from this support, it had to acquire an adequate level of support from popular groups, and it was possible only when people were introduced to the nature and the main the goals of the revolution. In this way, it could move in its Islamic path and acquire what the government needed in the society. Investigating the role of the elements of the victory of the revolution, this research hypothesizes that for understanding the factors accurately and logically, one should review the history of each of them, and analyze them in order to provide a logical argument.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The Islamic Revolution of Iran
  • Pahlavi
  • Rouhaniat (clergy)
  • military forces
  • people’s forces
امام خمینی، روح‌اله (1361)، صحیفه نور، با مقدمه­ای از سیدعلی خامنه­ای، ج 8، تهران: تهیه و جمع­آوری مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی.
امام خمینی، روح­اله (1386)، نامه­ها و پیام­های امام­خمینی، جمع­آوری رسول سعادتمند، جلد اول، قم: انتشارات تسنیم.
امام خمینی، روح­اله (بی­تا). ولایت فقیه و جهاداکبر، بی­جا: بی­نا.
امام خامنه­ای، سید علی (1390)، معارف انقلاب؛ مروری بر دیدگاه­های رهبر انقلاب اسلامی درباره انقلاب اسلامی ایران، به کوشش علیرضا مختارپور، تهران: انقلاب اسلامی.
امام خامنه­ای، سیدعلی (1394)، خاطرات آیت­الله سیدعلی خامنه­ای، تدوین امیر قربانی، تهران: اسلام نوین.
امین­آبادی، روح­الله (1392)، ایران پس از انقلاب اسلامی (رخدادهای بهمن 57 تا خرداد 58)، تهران: خبرگزاری فارس.
انصافپور، غلامرضا (2535)، تاریخ زندگی اقتصادی روستاییان و طبقات اجتماعی ایران از دوران ما قبل تاریخ تا پایان ساسانیان، تهران: اندیشه.
آبراهامیان، یرواند (1384)، ایران بین دو انقلاب، ترجمه محمدابراهیم فتاحی، تهران: نی.
آبراهامیان، یرواند (1389)، تاریخ ایران مدرن، ترجمه محمدابراهیم فتاحی، تهران: نی.
آدمیت، فریدون (1349)، اندیشه،های میرزا فتحعلی آخوندزاده، تهران: خوارزمی.
آدمیت، فریدون (1362)، امیر کبیر و ایران، تهران: خوارزمی.
آصف، محمدهاشم (1348)، رستم التواریخ، به اهتمام محمد مشیری، تهران: تابان.
آوری، پیتر (1371)، تاریخ معاصر ایران؛ از کودتای 28 مرداد تا اصلاحات ارضی، ترجمه محمد رفیعی مهرآبادی، تهران: مؤسسه مطبوعاتی عطائی.
باقی، عمادالدین (1379)، جنبش دانشجویان ایران، ج اول، تهران: جامعه ایرانیان.
بشیریه، حسین (1381)، دیباچه­ای بر جامعه­شناسی سیاسی ایران (در دوره جمهوری اسلامی ایران)، تهران: نگاه معاصر.
پارسا بناب، یونس (1363)، تاریخ سیاسی ارتش ایران، واشنگتن: آذر.
جاوید، محمدجواد (1379)، حاکمان پنهان در ایران و جهان، تهران: مرکز تحقیقات و سنجش برنامه­ای صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران.
خواجه­سروی، غلامرضا (1382)، رقابت سیاسی و ثبات سیاسی در جمهوری اسلامی، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
دفرونزو، جیمز (1379)، انقلاب اسلامی ایران از چشم­اندازهای نظری، ترجمه حمیرا مشیرزاده، تهران: مرکز بازشناسی اسلام و ایران.
ری­شهری، محمدمهدی (1391)، سنجه انصاف (بررسی برهه­ای حساس از تاریخ رهبری نظام جمهوری اسلامی ایران)، قم: دارالحدیث.
سپهر، محمدتقی (1377)، ناسخ التواریخ، به اهتمام جمشید کیانفر، ج اول، تهران: اساطیر.    
سیوری، راجر (1389)، ایران عصر صفوی، ترجمه کامبیز عزیزی، تهران: مرکز.
شعبانی، رضا (1390)، مبانی تاریخ اجتماعی ایران، تهران: قومس.
شمیم، علی­اصغر (1389)، ایران در دوره سلطنت قاجار، تهران: بهزاد.
عباسی، محمد (1358)، تاریخ انقلاب ایران: مشتمل بر نهضت مشروطیت تا پیدایش جمهوری اسلامی ایران، تهران: شرق.
علی­عسکری، عبدالعلی (1387)، مبانی نظام اسلامی از دیدگاه امام ­خمینی(ره)، تهران: سروش.
غضنفری، کامران (1383)، بیست­و­پنج سال عملیات براندازی، تهران: لوح محفوظ.
غنی، سیروس (1377)، ایران؛ برآمدن رضاخان و برافتادن قاجار و نقش انگلیسی­ها، ترجمه حسن کامشاد، تهران: نیلوفر.
فرودست، حسین (1386)، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج اول، تهران: اطلاعات.
فوران، جان (1386)، مقاومت شکننده؛ تاریخ تحولات اجتماعی ایران، ترجمه احمد تدین، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگی رسا.
کاتوزیان، محمدعلی (1389)، دولت و جامعه در ایران، انقراض قاجار و اسقرار سلسله پهلوی، ترجمه حسن افشار، تهران: مرکز.
مطهری، مرتضی (1372)، پیرامون انقلاب اسلامی، تهران: صدرا.
مطهری، مرتضی (1385)، آینده انقلاب اسلامی ایران، تهران: صدرا.
مینورسکی (1313)، تاریخچه نادرشاه، ترجمه رشید یاسمی، تهران: مطبعه مجلس.
واتسن، رابرت (2536)، تاریخ ایران در دوره قاجار، ترجمه وحید مازندرانی، تهران: امیرکبیر.
ولی­پور، سیدحسین (1383)، گفتمان­های امنیت ملی در جمهوری اسلامی ایران، تهران: پژوششکده مطالعات راهبردی.
هویدا، فریدون (1370)، سقوط شاه، ترجمه ح.ا. مهران، تهران: اطلاعات.
یوسفی، سعید (1389)، حزب جمهوری اسلامی فاجعه هفت­تیر، تهران: بنیاد فرهنگی هفتم تیر.