شاخصه‌ها، ابعاد و مولفه های جامعه پردازی جهادی در گام دوم انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری جامعه شناسی دانشگاه علامه طباطبایی

2 استاد دانشگاه امام حسین

چکیده

جامعه‌پردازی از مراحل پنج‌گانه فرایند انقلاب اسلامی، با هدف رسیدن به جامعه اسلامی است. اما رسیدن به یک جامعه اسلامی و جامعه‌پردازی ملاک، از راه کار جهادی می‌گذرد. در حقیقت جامعه‌پردازی جهادی است که امکان حرکت در فرایند انقلاب اسلامی را مهیا می‌کند. هدف اصلی این پژوهش نیز مشخص کردن شاخصه‌ها و عوامل موثر بر جامعه‌پردازی جهادی در گام دوم انقلاب اسلامی است. با توجه به اینکه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، اندیشه‌ها و بیانات مقام معظم رهبری مهم‌ترین منبع پژوهش است، روش اصلی پژوهش تحلیل محتوا انتخاب شده است. در کنار تحلیل محتوا از روش تاریخی برای بررسی تجربی گام اول نیز استفاده کرده‌ایم. در بخش نظری پس از بررسی وضعیت دولت-ملت مدرن و چالش‌های آن در وضعیت کنونی جهان به نظریه‌های مختص به دولت-ملت ایران پرداختیم. اندیشه‌های متفکرانی چون کاتوزیان، آبراهامیان، طباطبایی و اشرف را نقد و بررسی کرده‌ایم. نقطه‌ی اشتراک آن‌ها و نقد اصلی به نظریاتشان، اشتراک در رویکرد شرق‌شناسی است. رویکردی که تاریخ و مسیری که اروپا و غرب طی کرده است را مبنای بررسی تاریخی ایران قرار می‌دهد. برای رسیدن به چارچوب نظری-مفهومی جامعه‌پردازی جهادی به استخراج ارزش‌های اساسی گام دوم از بیانیه گام دوم پرداختیم. ارزش‌های عدالت و مبارزه با فساد؛ استقلال و آزادی ارزش‌های اصلی گام دوم هستند. عوامل رسیدن به این ارزش‌ها نیز نیروی انسانی متعهد؛ اقتصاد مقاومتی و علم و پژوهش است. در بررسی تجربی عوامل مورد نظر در گام اول نیز به مسائل و آسیب‌های این عوامل پرداختیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Characteristics, dimensions and components of jihadi socialization in the second step of the Islamic Revolution

نویسندگان [English]

  • rohollah ghasemi 1
  • mahdi siavashi 2
1 PhD student in Sociology, Allameh Tabatabai University
2 Professor of Imam Hossein University
چکیده [English]

Socialization is one of the five stages of the Islamic Revolution process, The main purpose of this study is to identify the characteristics and factors affecting jihadist socialization in the second step of the Islamic Revolution, the thoughts and statements of the Supreme Leader are the most important source of research, the main method of research is content analysis. In addition to content analysis, we have used the historical method for empirical study of the first step. In the theoretical part, after examining the situation of the modern nation-state and its challenges in the current situation of the world, we dealt with theories specific to the nation-state of Iran. We criticized the ideas of thinkers such as Katozian, Abrahamian, Tabatabai and Ashraf. The point of commonality and the main critique of their theories is the commonality of the Orientalist approach. An approach that bases the historical study of Iran on the history and the path taken by Europe and the West. In order to reach the theoretical-conceptual framework of jihadi socialization, we extracted the basic values of the second step from the statement of the second step. The values of justice and the fight against corruption; Independence and freedom are the core values of the second step. Factors to achieve these values are also committed human resources; It is a resistance economy and science and research. In the experimental study of the factors in the first step, we addressed the issues and harms of these factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Step Two
  • Leader of the Revolution
  • Jihadi Socialization
  • Modernity
  • Iran

Smiley face

  1. آغاجری، سید هاشم و محمد مالجو (1397)، نقد نگاه آبراهیمیان در تاریخ نگاری مردم ایران، www.irna.ir/news/83173255/
  2.  اباذری، یوسف و ندا میلانی (1384)، بازنمایی غرب در نشریات دانشجویی، نامه علوم اجتماعی، شماره 26
  3.  احمدیان، علی‌اکبر (1394)، الگوسازی مدیریت جهادی. نامه دفاع (ویژه‌نامه شماره اول: مدیریت جهادی). مرکز پژوهش‌های راهبردی دفاعی. ش پیاپی 35 ش اول.
  4. اشرف، احمد (1347)، نظام فئودالی یا نظام آسیایی. نقد و نظری در ویژگی‌های تاریخ ایران. تهران: موسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی
  5. اکبرزاده جهرمی، جمال‌الدین (1391)، بازنمایی غرب در سریال‌های سیمای جمهوری اسلامی ایران، پایان‌نامه دکتری دانشگاه علامه طباطبایی
  6. ایمان، محمدتقی و محمدرضا نوشادی (1390)، تحلیل محتوای کیفی، مجله پژوهش، سال سوم، شماره دوم، ص 44-15
  7. بروجردی، مهرزاد (1369)، غربزدگی و شرق‌شناسی وارونه، ایران نامه، سال هشتم
  8. بشیریه، حسین (1385)، عقل در سیاست، تهران: نشر نگاه معاصر
  9. بیانیه «گام دوم انقلاب» خطاب به ملت ایران (1397)، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله‌العظمی سیدعلی خامنه‌ای (مد‌ظله‌العالی).
  10. پژوهشکده پژوهش‌های اسلامی (1390)، روحیه جهادی و عاشورایی. مرکز چاپ نمایندگی ولی فقیه در سپاه.
  11. توفیق، ابراهیم (1392)، تاملی در گسست میان تاریخ و جامعه‌شناسی در ایران، مجموعه مقالات تاریخ و همکاری‌های میان‌رشته‌ای
  12. چامسکی، نوام (1382)، بهره کشی از مردم-نئولیبرالیسم و نظم جهانی، ترجمه حسن مرتضوی، تهران: نشر دیگر، چاپ دوم
  13. رشیدزاده، فتح الله (1394)، مفاهیم پایه‌ای مدیریت جهادی. نامه دفاع (ویژه‌نامه شماره اول: مدیریت جهادی). مرکز پژوهش‌های راهبردی دفاعی. ش پیاپی 35 ش اول.
  14. سردار، ضیاء‌الدین (1387)، شرق‌شناسی، مترجم محمدعلی قاسمی، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی
  15. سعید، ادوارد (1383)، شرق‌شناسی، مترجم لطفعلی خنجی، تهران: امیرکبیر
  16. شارون، جوئل (1398)، ده پرسش از دیدگاه جامعه‌شناسی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نی
  17. طباطبایی، سید جواد (1386)،  تأملى درباره ایران، جلد دوم، بخش نخست، مکتب تبریز و مبانى تجددخواهى، تبریز، انتشارات ستوده
  18. عطار، سعید (1396)، افول خردگرایی و عدم گسست از مبانی، دلیل عقب‌ماندگی ایران؟، تاریخ و تمدن اسلامی، سال 13، شماره 25
  19. عرب مازیار یزدی، علی(1393)، دانش، ایدئولوژی و قدرت: تبیین نهادی چرایی شکل‌گیری و تداوم الگوهای مسلط در سیاست‌گذاری اقتصادی ایران، فصلنامه نسیم بیداری
  20. - کاتوزیان، محمدعلی همایون (1387)، اقتصاد سیاسی ایران از مشروطیت تا پایان سلطنت پهلوی، ترجمه محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: مرکز
  21. کاتوزیان، محمدعلی همایون (1389)، دولت و جامعه در ایران، ترجمه حسن افشار، تهران: مرکز
  22. کاتوزیان، محمدعلی (1390)، نه مقاله در جامعه‌شناسی تاریخی ایران، ترجمه علیرضا طیب، تهران: نشر مرکز
  23. گاندی، لیلا (1391)، پسااستعمارگرایی. ترجمه مریم عالم زاده و همایون کاکاسلطانی. تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  24. گیدنز، آنتونی (1384)، سیاست، جامعه‌شناسی و نظریه اجتماعی، ترجمه منوچهر صبوری، تهران: نشر نی
  25. مرادی مقدم، حسین (1397)، بررسی وضعیت تولید علم ایران در نمایه استنادی علوم پس از انقلاب اسلامی (1980-2016) و عملکرد آن در عرصه علم جهانی، پژوهش‌نامه علم‌سنجی، دوره 4، بهار و تابستان
  26. موسوی، میرفضل الله (1383)، احراز جایگاه نخست علمی در منطقه، رهیافت، شماره 35، 59-45
  27. مؤمنی، فرشاد (1386)، اقتصاد ایران در دوران تعدیل ساختاری، تهران: نقش و نگار، چاپ اول
  28. میگدال، جوئل (1396)، دولت در جامعه؛ چگونه دولت‌ها و جوامع یکدیگر را متحول ساخته و شکل می‌دهند؟
  29. نگری، آنتونیو، مایکل هارت (1384)، امپراتوری (تبارشناسی جهانی شدن)، ترجم. رضا نجف زاده، تهران: قصیده‌سرا
  30. نگری، آنتونیو، مایکل هارت (1386)، انبوه خلق، جنگ و دموکراسی در عصر امپراتوری، ترجمه رضا نجف‌زاده، تهران: نی
  31. هلد، دیوید (1386). شکل‌گیری دولت مدرن. مترجم عباس مخبر. تهران: نشر آگه
  32. هیویت، تام و دیگران (1377)، صنعتی شدن و توسعه، ترجمه طاهره قادری، تهران:انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی، چاپ اول
  33. یانگ، رابرت (1390)، اسطوره سفید، ترجمه جلیل کریمی و کمال خالق پناه، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
  34. Bloom, David E., Canning, David, Jaypee Sevilla (2002), the Demographic Dividend: A New Perspective on the Economic Consequences of Population Change, (Santa Monica, California: RAND).
  35. Burke, E. (1986). Understanding Arab Protest Movements. Arab Studies Quarterly, 8(4), 333-345. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/41857851.
  36. Touraine, A. (2007). A New Paradigm for Understanding Today World. Cambridge: Polity Press.
  37. John gibbins & r.remier. Bo, the politics of postmodernity: an introduction to contemporary politics and culture. London sage publications. 1990. P.100
  38. Pierson, Christopher (1996) The Modern State, London and New York: Routledge.
دوره 8، شماره 2 - شماره پیاپی 15
فصلنامه تابستان
شهریور 1401
صفحه 123-158
  • تاریخ دریافت: 16 تیر 1401
  • تاریخ بازنگری: 08 شهریور 1401
  • تاریخ پذیرش: 09 شهریور 1401
  • تاریخ انتشار: 01 آبان 1401